Predavanje msr Ognjena Karanovića „USTAV SFRJ IZ 1974. GODINE KAO PRAVNI OSNOV GUŠENJA SRPSKOG NACIONALNOG IDENTITETA – SRPSKO-HRVATSKI ODNOSI POSLE DRUGOG SVETSKOG RATA” na Jutjub kanalu KCNS

Predavanje istoričara msr Ognjena Karanovića „USTAV SFRJ IZ 1974. GODINE KAO PRAVNI OSNOV GUŠENJA SRPSKOG NACIONALNOG IDENTITETA – SRPSKO-HRVATSKI ODNOSI POSLE DRUGOG SVETSKOG RATA” (17. 4. 2023) možete pogledati na našem Jutjub kanalu.

U izlaganju o istorijatu procesa koji su uslovili usvajanje čuvenog Ustava Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije iz 1974. godine, Ognjen Karanović naglasio je činjenicu da su u delima srpske i postjugoslovenske istoriografije date okolnosti uvek posmatrane i analizirane sa aspekta proučavanja unutrašnjih političkih prilika u poslednjoj deceniji Titove vlasti. Karanović je potom predstavio rezultate istraživačkih poslova profesora Svirčevića, koji je dokaze o namerama jugoslovenskih komunista predvođenih Titom i Kardeljom da u povoljnom političkom trenutku omoguće dezintegraciju Jugoslavije, pronašao u analizama britanske obaveštajne službe SOE u toku Drugog svetskog rata. Karanović je naglasio kako je „Ustav SFRJ iz 1974. godine bio logičan korak nakon implementacije ustavnih amandmana od 1968. do 1971. godine“, koji su potpuno izmenili političko-pravnu strukturu, sistem i karakter jugoslovenske države.

Zapravo, Ustav iz 1974. godine bio je „kruna federiranja federacije“ i pravni okvir za uspostavljanje privremene konfederacije, labavo povezanih konstitutivnih elemenata u SFRJ, koja bi u povoljnom trenutku dobila mogućnost da se u potpunosti dezintegriše. U opisanom ustavnom sistemu, položaj Srbije bio je potpuno marginalizovan i zbog činjenice da je najvišim pravnim aktom sada bio definisan status njenih autonomnih pokrajina kao državotvornih elemenata konfederacije. Karanović naglašava kako je bilo predviđeno da suverena prava naroda i narodnosti budu ostvarivana samo putem institucija konstitutivnih subjekata SFRJ, što su secesionističke republike zloupotrebile 1991. godine u procesu raspada Jugoslavije. Ustavom SFRJ iz 1974. godine stvoren je kompleksan, glomazan, birokratski, partikularan antidržavni organizam, koji je ubrzo postao i apsolutno nefunkcionalan, što je uslovilo propast jugoslovenske privrede, ekonomije i njenog državnog ustrojstva.