Predavanje istoričara dr Miloša Savina na temu „Revolucija i kontrarevolucija: srpski pokret u Vojvodini nakon majskih događaja 1848” (30. 12. 2023) možete pogledati na našem Jutjub kanalu.
Kao nastavak Francuske buržoaske revolucije iz 1789. godine, Zapadnu i Srednju Evropu je krajem februara 1848. obuhvatila antifeudalna, građansko-demokratska revolucija, koja će dovesti do značajnih socijalnih i kulturnih promena. Ovaj revolucionarni zamah se naziva Proleće nacija ili Buđenje naroda. Na vojvođanskom prostoru došlo je do socijalnih i agrarnih pobuna. Revolucionarne težnje Srba i Mađara su se u početku potpuno podudarale. Međutim, mađarski revolucionari su nakon preuzimanja vlasti odbili da priznaju ista prava Srbima, smatrajući da u Ugarskoj, odnosno Mađarskoj, postoji samo jedan politički narod – Mađari. Za srpske revolucionare je bila neprihvatljiva ideja o postojanju samo jedne, mađarske nacije u Ugarskoj, pošto su sebe takođe smatrali ravnopravnim narodom. Predstavnik novosadskog revolucionarnog odbora plemić Đorđe Stratimirović je upozorio prvog čoveka mađarske revolucije Lajoša Košuta da će Srbi, ako Mađari ne popuste, tražiti priznanje autonomije na drugoj adresi. Košut je odgovorio da mađarsko-srpski problem može da se reši samo sabljom.
U Sremskim Karlovcima je od 13. do 15. maja održana Majska skupština koja je proglasila Srpsku Vojvodinu. Izabran je Glavni odbor kao izvršni organ, tj. vlada Vojvodine, koji je u Vojvodini organizovao potpuno nezavisnu državno-pravnu i ekonomsku vlast. Bečki „merodavni“ krugovi i Ugarska vlada bili su izrazito neprijateljski nastrojeni prema Vojvodini koja je u tom periodu jedina sprovodila i građansku i nacionalnu revoluciju. Krvavi mađarsko-srpski rat otpočeo je napadom na Sremske Karlovce 12. juna 1848.
Ostavi komentar