U okviru ciklusa Zelena debata, tribina „Suočavanje sa prošlošću – Holandska Indija (1947)“, održana je u utorak 17. decembra u klubu „Tribina mladih“ Kulturnog centra Novog Sada. Autor i moderator bio je Danilo Koprivica.
Ova debata posvećena je mračnom svedočanstvu iz novije istorije današnje Indonezije, najveće ostrvske države na svetu sa preko 13 hiljada ostrva kojom je Holandija upravljala i koju je eksploatisala gotovo 350 godina.
Autor je na početku izneo podatke da Holandska Indija broji 260 miliona stanovnika (po popisu iz 2016. godine). NJen glavni grad je DŽakarta. To je zemlja koja je veliki proizvođač nafte, gasa i pirinča, i najveći je svetski proizvođač palminog ulja i kaučuka.
U Holandskoj Indiji dominatna religija je islam ( 87 procenata su Suniti, a Šiita ima u zanemarljivom procentu). Prisutno je i hrišćanstvo, pre svega katolicizam i protestantizam, zatim budizam, hinduizam i konfučijanizam.
U nastavku tribine, Koprivica je rekao da je holandska istočnoindijska kompanija (VOC) počela sa osvajanjem i zauzimanjem teritorije Indonezije početkom 17. veka. Godine 1798. posle finansijskog sloma kompanije, teritoriju preuzima holandska država.
Paralelno sa holandskom upravom i brutalnom eksploatacijom, počela je da jača svest među lokalnim stanovništvom o potrebi da se nešto menja. NJihov lider bio je Ahmet Sukarno, predvodnik nacionalnog pokreta. Nije bio pristalica teorije da se sa Holanđanima može praviti dogovor, već da treba sačekati pravi momenat i podići veliku pobunu.
Kada je izbio Drugi svetski rat, Holanđani su se povukli iz Indonezije. Imali su nameru da sa sobom povedu Sukarna u Australiju da mu ne bi ostavili prostor za delovanje, ali spletom ratnih okolnosti to se nije desilo. Japan ulazi u Indoneziju i okupira je. Holanđani ne pružaju otpor, beže iz zemlje i Japan nastavlja sa eksploatacijom. Za vreme japanske okupacije bilo je 4.000.000 žrtava.
Japan je kapitulirao 15. avgusta 1945. godine, a Indonezija je proglasila nezavisnost dva dana kasnije. Japan se nije slagao sa time, Holandija to nije priznala i došlo je do četvorogodišnjeg rata za nezavisnost (1945 – 1949) koji je odneo 300.000 žrtava.
Holandija je putem vojnih akcija uspela da suzbije deo otpora i da povrati veći deo teritorije. U okviru tih akcija počinila je niz zločina (masovno streljanje stanovnika i boraca i mučenje). Međutim, izložena pritisku SAD kao najvećeg holandskog finansijskog saveznika, Holandija je priznala nezavisnost Indonezije 27. decembra 1949. godine.
Komandant holandskih snaga tražio je da se procesuira oficir odgovoran za masakr u Ravagedu na ostrvu Java, na kojem je ubijeno 430 ljudi, ali nije bilo istrage. Holandija je 2008. godine saopštila da „duboko žali“ zbog tog događaja, ali da veruje da je istekao rok za istragu. Holandski sud je 2011. godine presudio da je Holandija odgovorna za masakr u selu Ravagedu. Holandska vlada je u novembru 2011. otpočela pregovore o novčanoj nadoknadi rođacima ljudi koje su pogubile holandske snage.
Ostavi komentar