KRALJ PETAR II KARAĐORĐEVIĆ U EMIGRACIJI

KRALJ PETAR II KARAĐORĐEVIĆ U EMIGRACIJI

Autor: Msr Ognjen Karanović, istoričar

Često svedočimo različitim polemikama u javnosti o karakteru čina državnog prevrata koji se odigrao 27. marta 1941. godine, a navedene dileme uglavnom se odnose na pitanja svrsishodnosti istog u gigantskoj borbi srpskog naroda, ali i evropske civilizacije protiv pošasti fašizma, kao najokrutnijeg „produkta“ razvoja ideoloških misli u istoriji čovečanstva. Svi ljudi i svi narodi na ovoj planeti, koji iskreno ljube slobodu i demokratiju, a želimo da verujemo da su isti upravo takvi, moraju uvek, bespoštedno i neprekidno da se bore protiv fašizma i totalitarizma uopšte, ali to ne znači da datu borbu moraju da preduzimaju na naivan, bespolezan, brzoplet ili beslovesan način, odnosno akteri pomenutog pregalaštva, pored svoje snage i volje, dužni su da u njega, i to na prvom mestu, unose nepokolebljivu mudrost. Mudrost nije osobina kojom bismo okarakterisali događaj od 27. marta 1941. godine, ali svakako taj datum i državni prevrat izveden pomenutog dana obeležili su istoriju Drugog svetskog rata u Jugoslaviji, ali i potonju sudbinu same jugoslovenske države i srpskog naroda u celini, a zajedno sa njima i životopis, odnosno lični i profesionalni profil kralja Petra II Karađorđevića od Jugoslavije. Ukoliko na momenat ostavimo po strani karakter i povesnicu „martovskih dešavanja“ u Kraljevini Jugoslaviji 1941. godine, jedino što bismo na ovom mestu mogli da kažemo o 27. martu, sadržano je u neoborivoj činjenici o apsolutnom odsustvu bilo koje odgovornosti ili učešća Petra Karađorđevića u događajima na dan kada su, prema rečima Vinstona Čerčila „… Jugosloveni pronašli svoju dušu…“. Zaboravio je ovaj veliki državnik da dopuni navedenu i sjajnu misao nastavkom „a izgubili pamet“! Paradoksalno izgledaju tvrdnje kasnijih „pseudoistoriografa“ i „biografa“ (zapravo zatočnika ideologije očuvanja poretka i vlasti Tita i titoista) kralja Petra II, koji u opisu njegove nepostojeće uloge u zaveri državnog prevrata, kao i u samom činu puča, uvek „zaborave“ da pomenu vladarevo neprikosnoveno antifašističko raspoloženje, koje je monarh iskazivao i u krugovima intimnih, poverljivih razgovora sa svojim saradnicima ili rođacima, ali i u javnim istupima. Međutim, „komunistička istoriografija“ nije propustila da, upravo mladog vladara okrivi za slom Kraljevine Jugoslavije u Aprilskom ratu 1941. godine protiv agresorskih sila Osovine, iako i u povesnici navedenog rata, osim ličnog pregalaštva u zalaganju za borbu protiv neprijatelja, Petar od Jugoslavije nije imao nikakvu ulogu ni u organizaciji odbrane, niti u posledicama neuspeha iste. Dakle, ličnost poslednjeg jugoslovenskog monarha nam je prikazivana u svetlu neprikosnovene odgovornosti za prevrat kojim je trebalo zaustaviti nameru državnih političkih elita da stupe u saradnju sa nacifašističkim silama Osovine, a sa druge strane, praktično u istom istorijskom trenutku, taj isti monarh okrivljen je za odbijanje, pa čak i sabotažu borbe protiv agresora. Uz poslovično prikazivanje navodne nesposobnosti sedamnaestogodišnjeg (dakle maloletnog) mladića u „nadgornjavanju“ sa postulatima unutrašnje i međunarodne „visoke politike“, ovo su glavne okosnice pomenutih „kolaža političke biografije“ kralja Petra II Karađorđevića iz vremena posle njegovog odlaska u emigraciju. Postavljamo pitanje, iz kojih izvora potiču navedeni, u najmanju ruku, netačni prikazi političkog profila jugoslovenskog vladaoca?

„Dok je njegov deda bio Kralj Petar Oslobodilac, otac Kralj Aleksandar Ujedinitelj, dotle je on Petar Poslednji…“, reči su srpskog velikana pera Miloša Crnjanskog, inače intelektualca veoma nenaklonjenog ličnosti i karakteru kralja Petra II Karađorđevića. Možda je kralj blaženog spomena, zaista i bio „kralj jedne nesreće“, kako je jedared sam sebe opisao, ali važno je da naglasimo da poslednji jugoslovenski kralj, svojim činjenjem i nečinjenjem, nikako nije ni uzrokovao ni „kumovao“ pomenutoj zlehudoj sudbini svog prestola i države u kojoj je bio suveren. Sve drugo su laži, neopisive i zločinačke laži neprijatelja njegove ličnosti, dinastije i naroda kojeg je neizmerno voleo. Međutim, ukoliko želimo da zluradim čitaocima pomenutih opisa Miloša Crnjanskog oduzmemo priliku da u istim potraže i eventualni narativ prema kome bi i samu ličnost i delo kralja Petra II od Jugoslavije trebalo okarakterisati kao „profil poslednjeg čoveka“, neophodno je da na jedan sveobuhvatniji način prikažemo istinu o životu jugoslovenskog kralja u tim turobnim godinama njegove emigracije. Tri najveće laži izrečene o čukununuku vožda Karađorđa, oca moderne Srbije, koje su imale zadatak da kompromituju voljenog vladaoca u svesti srpskog naroda, zahvaljujući slabostima rezultata srpske istoriografije, opstaju i do danas! Svakako, reč je o primeru neverovatne antiknjiževne fantastike iskazane u epopeji o čuvenim zlatnim rezervama Kraljevine Jugoslavije, koje je kralj Petar, valjda ukrao kako bi u istim uživao u tuđini. Naš zadatak je da javnosti pružimo neoborive dokaze, prema kojima je pomenuta imovina Kraljevine Jugoslavije uglavnom završila u rukama jugoslovenskih komunističkih vlasti i Josipa Broza Tita, posle Drugog svetskog rata. Rame uz rame, sa navedenim primerkom „loše književne fantastike“, stoji i priča da su kralj Petar i Kraljevina Jugoslavija kapitulirali pred osovinskim agresorima u Aprilskom ratu 1941. godine, napustili nezaštićeni narod da se „usamljen i bez elita, nosi“ sa svim izazovima okupacije, a odmah uz ovu laž pomenimo i sramotnu tvrdnju da se kralj Petar II odrekao svog prestola. Da bismo bili u prilici da pravilno odgovorimo na sve pomenute „tvrdnje“ i pružimo ispravnu „sliku“ karaktera i uverenja poslednjeg vladara Jugoslavije, moramo prethodno da odgovorimo na logično pitanje: Ko je bio kralj Petar od Jugoslavije?

Kralj Petar II je zapravo bio prvi antifašista Jugoslavije i to je ostao do kraja svog života. Ličnost besprekornog klasičnog obrazovanja, prefinjenih „engleskih manira“, učenik Sandroid škole i student Kembridža, osoba izuzetnog vaspitanja, srčanog, odlučnog karaktera, neupitne inteligencije, visprenosti u izazovima dnevne i visoke politike, državnik sa zapanjujućim diplomatskim veštinama, pa iako sagovornik blage naravi, bio je to čovek i sa veoma odlučnim, čak i tvrdoglavim, ponekad navalentnim sklonostima u načinu ophođenja kada su pred istim „izbijali“ izazovi u vezi sa pitanjima odbrane nacionalnih i državnih interesa njegove zemlje i naroda. Nema sumnje da bi kralj Petar bio vredan i značajan vladalac, samo da su mu sudbina i događaji uzrokovani 27. martom to dopustili, ali nažalost pomenutu tvrdnju, kao potvrđenu činjenicu, nikada nećemo uistinu upoznati. Nije tačno da je kralj kaskao za događajima ili da su ga oni „nepripremljenog stizali“, on samo nije imao prilike i dovoljnog životnog i profesionalnog iskustva da se istima sveobuhvatno posveti i pozabavi. Otac kralja Petra II, viteški kralj Aleksandar I Ujedinitelj, kao i delo koje mu je u amanet ostavio, bili su njegovi večni uzori i ideali, ali prema određenim duhovnim i životnim svetonazorima, poslednji jugoslovenski vladar mnogo više je ličio na svog dedu Petra I Oslobodioca, koji je umro dve godine pre njegovog rođenja, nego na stradalnog oca. Kada su u pitanju bili stavovi u vezi sa uređenjem jugoslovenske države i društva, kralj Petar II, do svog poslednjeg životnog daha, ostao je odan principima demokratije, liberalno-parlamentarističkih obrazaca, zapadnoevropskog i evroameričkog kulturološkog profila. Takođe, bio je zatočnik jugoslovenske ideje, ideoloških principa integralnog jugoslovenstva, odnosno u pogledu nacionalne identifikacije svoje ličnosti, beskompromisno je isticao i zagovarao „jugoslovensko opredeljenje“. Istovremeno, iskazivao je veliko poštovanje prema ličnom i kolektivnom srpskom nacionalnom, duhovnom i kulturnom nasleđu. Ostao je upamćen kao sagovornik najznamenitijih svetskih istorijskih ličnosti ondašnjeg doba. Takođe, bio je rođak i prijatelj nekoliko evropskih dinastija, u prvom redu britanskih Vindzora, rumunskih Hoencolerna-Sigmaringena, grčkih Gliksburga, itd. Kraljevi sagovornici, poput njegovog „ujka Bertija“, odnosno britanskog kralja DŽordža VI, Vinstona Čerčila, Frenklina Delana Ruzvelta, Šarla de Gola, Harija Trumana, Nikole Tesle, Svetog vladike Nikolaja Velimirovića, i drugih, iskazivali su veliko poštovanje prema ličnosti Petra Karađorđevića i to u uslovima postojanja zakulisnih diplomatsko-političkih sporova u vezi sa geostrateškim i geopolitičkim položajem Jugoslavije u toku i posle Drugog svetskog rata. Naravno, upravo pitanje navedenog položaja, uvek je imalo prednost u odnosu na lične naklonosti pomenutih velikana svetske istorije prema kralju Petru II.

U Petrovoj biografiji, napisanoj od strane posleratnih komunističkih vlasti, možemo da pronađemo možda i „najublaženiju verziju“, takođe laži, o njegovom karakteru, koja kralja opisuje kao plahovitog, naivnog, neodlučnog, a uz pomenuto, i mentalno, duhovno i organsko-fizički, bolešljivog čoveka. Kralj nikada nije bio slabog duha, naprotiv! U periodu naglog pogoršanja Petrovog zdravstvenog stanja, tačnije u nekoliko godina pred njegovu smrt, pa i u toku bolesti, uvek je posedovao nenarušene mentalne sposobnosti i kapacitete. U godinama pre opadanja njegovog zdravlja, ne postoji nijedan podatak da je kralj ikada ozbiljnije bolovao (izuzimamo periodično prisustvo standardnih sezonskih prehlada). Na kraju, on je zaista oboleo i umro, ali pre će biti od ovih laži, nego od istinskih zdravstvenih tegoba. Voleo je sport, bio je pasionirani sportista, uživao je u igri amaterskog fudbala, gajio je neizrecivu strast prema mehanici i tehnici, modernim tehnologijama, automobilizmu, bio je strastveni automobilista, učestvovao je u predratnim reli-trkama i u toku života, još iz vremena boravka u Otadžbini, uglavnom je sam vozio automobile. Sve što smo pomenuli, predstavlja apsolutnu činjenicu, ali ipak srpska javnost nije upoznata sa istima, dok u našem obrazovnom sistemu, u školskim knjigama, osim poluistinitih verzija „obrađenih“ komunističkih laži, ove podatke nećemo olako pronaći. Zapravo, život kralja Petra II, njegova biografija koju sa aminovali i napisali Titovi istoriografi posle Drugog svetkog rata ili još u vremenu trajanja istog, predstavlja jedan loše osmišljen, ali za produkovanje politički „poželjnog stanja“ odnosa jugoslovenskih naroda prema vladaru, „primamljiv“ splet neopisivih laži, nezapamćen, možda i u istoriji svih naroda ovog sveta. Zbog čega? Kao što smo pomenuli, uz sve druge navedene nepoznanice, tri najveće laži izrečene o kralju Petru imale su ustvari zadatak da naruže njegovu sliku u svesti srpskog naroda, a zahvaljujući slabostima rezultata srpske istoriografije, iste su opstale i do danas. Navedeni razlozi predstavljaju uzrok postojanja svih nepoznanica ili poluistinitih informacija o životu kralja Petra od Jugoslavije u emigraciji. U krajnjoj liniji, iste su uzrokovale i postojanje značajnog stepena indiferentnosti širokih krugova srpske javnosti prema saznanjima o delatnosti poslednjeg jugoslovenskog monarha u periodu posle 1941. godine.

Pokušajmo da razvrgnemo „mračni veo“ sa istine o ulozi kralja Petra II u danima državnog prevrata, početka fašističke agresije i sloma Kraljevine Jugoslavije 1941. godine. Na prvom mestu, kralj Petar II nije imao nikakvu ulogu u čuvenom puču od 27. marta, već je o istom obavešten u ranim jutarnjim satima toga dana, kada je i preko beogradskog radija saznao da je bivši „namesnički režim“ svrgnut sa vlasti, a on proglašen za punoletnog vladara sa sveobuhvatnim kapacitetom vladalačkih ovlašćenja. Zapravo, proglas o izvedenom puču i njegovim posledicama putem radija saopštio je kapetan korvete Jakov Jovović, koji se tom prilikom slušaocima predstavio kao kralj Petar. U danima napada sila Osovine i sloma Kraljevine Jugoslavije, u skladu sa mogućnostima kralj je preduzeo sve mere uspostavljanja efikasne odbrane, ali njegov uticaj na odluke Vrhovne komande i Vlade bio je gotovo neosetan. Važno je da naglasimo da nijedan njegov plan o odbrani zemlje nije usvojen, više iz objektivnih okolnosti, ali delimično i iz razloga krajnjeg nemara i dezorganizovanosti nadležnih vojnih i civilnih organa vlasti u Jugoslaviji. Kao što mu nije bilo dopušteno da u punom smislu reči „odraste“, tako nije imao uticaja ni na odluku Vrhovne komande i generala Dušana Simovića, Bogoljuba Ilića, Borivoja Mirkovića, i drugih o evakuaciji iz okupirane Otadžbine. U pratnji nekoliko saradnika i samo sa nekoliko kofera ličnog prtljaga, kralj je napustio zemlju da bi se već u aprilu našao u Egiptu, a potom u Palestini, odakle je krajem juna 1941. godine dospeo u Veliku Britaniju. U svim pomenutim zemljama, veoma požrtvovano, kralj je pokušavao, a u dobroj meri i sa uspehom realizovao, organizovanje svog Dvora i vlade u emigraciji, kao i kompletnog „državnog aparata“ i to u uslovima izbeglištva, odnosno na stranoj teritoriji. Upravo iz datog perioda potiču monstruozne izmišljotine o „velikoj krađi državnog ili kraljevog zlata“ (istoriografija i publicistika nikada nisu dovoljno pojasnile pitanje karaktera vlasništva nad državnim zlatnim monetarnim rezervama Kraljevine Jugoslavije, koje je navodno ukradeno, mada je sasvim jasno da je reč o državnim, a ne ličnim, kraljevim zlatnim rezervama, ali izgleda da je bilo veoma zgodno maglovito implicirati da je kralj, ne samo „odneo zlato i ostavio narod“, već da je i pre bega bio ekstremno bogat čovek) koje je kralj Petar, navodno, „ukrao“ ili „odneo“ iz zemlje, a prilikom „bezglavog bega od obaveza prema odbrani ranjene Otadžbine“.

Naime, od 84 tone i 574 kilograma zlatnih monetarnih rezervi Kraljevine Jugoslavije, na početku agresije 1941. godine, u zemlji je bilo pohranjeno 10 tona 701 kilogram i 11 grama čistog zlata. Osim 1.089,80 kilograma zlata koje je bilo pohranjeno u trezoru filijale Narodne banke u Sarajevu, preostalih 9 tona 611 kilograma i 31 gram zlata, raspoređenih u čuvena 204 sanduka bilo je smešteno u podrumskim trezorima užičke filijale Narodne banke. U periodu od 1939. godine, pa sve do sredine marta 1941. godine i u uslovima opasnosti od osovinske agresije, pronicljivom politikom kneza Pavla Karađorđevića jugoslovenske vlasti su preostalo zlato (73 tone i 873 kilograma), predali na čuvanje finansijskim institucijama Sjedinjenih Američkih Država i Velike Britanije. Prilikom odlaska kralja Petra iz zemlje 14. aprila 1941. godine, transporti koji su kralja i njegovu pratnju „prebacili“ na savezničke teritorije nisu poneli nijedan gram zlata. Nakon dva dana, zemlju su napustili oficiri pučisti, pa je posle poletanja poslednjeg aviona za Grčku (tromotorni bombarder „savoja marketi SM – 79“, kojim je pilotirao vazduhoplovni kapetan Ivan Dominko), u kome se nalazio glavni organizator puča i evakuacije iz zemlje, general Borivoje Mirković, na nikšićkom aerodromu ostalo 190 sanduka državnog zlata. U avione je ukrcano (zbog male nosivosti) svega 14 sanduka (674 kilograma zlata). Pučistička vlada je ponela osam sanduka (385 kilograma), a generalitet šest sanduka (289 kilograma). U Mirkovićevom avionu bilo je najviše sanduka sa zlatom – tri. Blizu grčke luke Preveze, generalov avion je pogođeni razbijen prilikom prinudnog sletanja. Mirkoviću su bile slomljene obe noge. Na grčku teritoriju je bilo prebačeno 216 političara, pučista, ne računajući njihove žene, bližu i dalju rodbinu. U godinama rata, jugoslovenske emigrantske vlasti potrošile su ukupno 27.925.056,95 dolara u zlatnim rezervama i to za potrebe izdržavanja „državnog aparata“ u izbeglištvu, ali i u svrhe odbrane zemlje (plate ministara, oficira, naknade za dobijenu logističku, vojnu i drugu opremu, itd.). Na kraju rata na računima jugoslovenske vlade preostalo je 662.757,13 dolara. Od zlata koje je ostalo u Nikšiću, 100 kilograma je ukradeno u haosu oko odlaska vlade. Italijanske okupacione vlasti preuzele su 176 sanduka ili 8.393,22 kilograma zlata. Nemački okupatori su u manastiru Ostrog zaplenili četiri sanduka sa 188,45 kilograma. Jugoslovenska vojska u otadžbini je uzela jedan, a OZNA pet sanduka i prenela ih u Beograd. Pomenutu tonu i gotovo sto kilograma zlata iz sarajevske filijale, odmah na početku rata zaplenile su ustaše i navedenim rezervama od tada se gubi svaki  trag.

Kompletno zlato, smešteno u 176 sanduka, zaplenile su italijanske okupacione vlasti i odnele u Italiju. Posle kapitulacije Italije 1943. godine, ovo zlato preuzele su nemačke nacističke vlasti, a nakon završetka Drugog svetskog rata svih 176 sanduka sa 8.393,22 kilograma zlata vraćeno je u Jugoslaviju i predato Titovim komunističkim vlastima. Nakon dugogodišnjih istraživanja Reparacione komisije posle Drugog svetskog rata utvrđeno je da je u vlasništvu Federativne Narodne Republike Jugoslavije ostalo 49.033 od predratnih 84.574 kilograma monetarnog zlata. Šta se desilo sa 35.541 kilogramom? Vlada Sjedinjenih Američkih Država je procenila da je konfiskovana imovina njenih građana u Jugoslaviji, koja je objektivno vredela između tri i četiri miliona, vredna 17 miliona dolara. Tako su „naši saveznici” iz jugoslovenskog depozita od 41.666 kilograma monetarnog zlata uzeli 15.649,22 kilograma i naplatili oružje, uniforme, hranu, vozila, avione – sve ono što su u vidu pomoći za vreme rata isporučili Titovim partizanima i Mihailovićevim četnicima. Što je najbitnije, naplatili su i bombe koje su pred kraj rata bacali na srpske i jugoslovenske gradove. Ostaje činjenica da Karađorđevići nisu „pobegli sa narodnim blagom”, odnosno da jedino kralj Petar II nije video ni gram „spornog zlata“. Naprotiv! Međutim, jasno je i da su, pored „savezničkih dobrotvora“, najveći deo zlatnih rezervi predratne Kraljevine, zapravo prisvojili jugoslovenski komunisti na čelu sa Josipom Brozom. Kao neoboriv dokaz pomenutoj tvrdnji, može da posluži i zapisnik iz uvida u stanje čuvenog „Titovog sefa“ broj 555 u Trezoru Narodne banke Jugoslavije, odnosno Srbije, koji je bio zapečaćen sve do 2013. godine. U privatnom sefu doživotnog predsednika Druge Jugoslavije tada je pronađeno 29.366 kilograma zlata (u polugama i prahu sa oznakama Kraljevine Jugoslavije i monogramima kralja Aleksandra I Ujedinitelja), 1271 komad numizmatičkog novca, vlasništvo dinastije Karađorđević, 13 odlikovanja članova porodice Karađorđević (između ostalih i orden kralja Ferdinanda od Rumunije, dede kralja Petra II), 149 predmeta od zlata, briljanata i dijamanata koji su pripadali jugoslovenskoj vladarskoj porodici, 2663 velika i mala zlatnika, sa monogramima kralja Aleksandra (vrednost samo jednog od pomenutih zlatnika ekvivalentna je današnjoj vrednosti prosečne stambene jedinice u „strogom centru“ Beograda), kao i 18 kompleta posuđa, sa vlasničkim monogramima kralja Aleksandra i kraljice Marije Karađorđević. Između ostalih pokradenih i vrednih predmeta porodice Karađorđević, u Titovom sefu pronađeni su i dijamantski i zlatni primerci nakita sa posvetama, nastali od zlatnih opiljaka iskopanih u rudnicima koji su pripadali pomenutoj dinastiji, zatim Orden Miloša Obilića iz 1913. godine, fotografije, lični predmeti (manžetna za dugmad, prepiska, i drugi), grbovi, odlikovanja dinastije Karađorđević, itd. Da li je potreban dodatni komentar u vezi sa daljom „identifikacijom“ ličnosti koje su stajale iza „prisvajanja narodnog blaga“, kao i iza autorstva nad monstruoznim lažima o ulozi poslednjeg jugoslovenskog kralja u „nestanku“ istog u toku i nakon završetka Drugog svetskog rata.  Mislimo da nije!

Drugi deo, ništa manje gnusnih laži u lažima „fabrikovanoj“ posleratnoj biografiji kralja Petra II, sastoji se u tvrdnjama da je kralj napustio, a onda i sabotirao otpor jugoslovenskih naroda u ratu protiv fašizma, čiju borbu je prethodno napustio. Zapravo, kralj je već 16. aprila 1941. godine uputio prvi proglas jugoslovenskim narodima o potrebi borbe i beskompromisnosti u istoj protiv osovinske nemani, a slične proglase upućivao je i u narednim mesecima i godinama, posebno sa govornice Kongresa SAD-a odakle se američkoj i svetskoj javnosti obratio u julu 1942. godine. Napomenimo samo da je u dva navrata u toku rata pripremao ozbiljne planove o tajnom povratku u Jugoslaviju kako bi stao na čelo borbe Jugoslovenske vojske u otadžbini pod komandom generala Dragoljuba Mihailovića. Međutim, kao i u drugim, sličnim poduhvatima, kraljevo delovanje prema datim namerama brutalno je onemogućeno. Uistinu, kralj Petar je permanentno sprečavan u izvršavanju zadataka prema oslobodilačkom ratu u Otadžbini. Veliki deo smetnji poticao je iz političkih krugova savezničkih zemalja Koalicije Ujedinjenih naroda, u prvom redu Velike Britanije. Najbolji odraz te politike prema kralju Petru i političkim predstavnicima građanskih antifašističkih snaga otpora u Jugoslaviji, predvođenih jugoslovenskim vladama u emigraciji, otkrivamo u razgovoru mladog vladaoca i Vinstona Čerčila, britanskog premijera koji se odigrao u julu 1941. godine. Naime, tada je Čerčil pozvao kralja Petra da zajedno izvrše kontrolu britanske odbrane njenih južnih obala u Doveru i prilikom putovanja vozom do krajnjeg odredišta njihovog puta, britanski premijer je bio zaokupljen čitanjem brojnih dopisa iz savezničke komande i Kabineta britanske vlade. Takođe, nije mnogo obraćao pažnju na iscrpna izlaganja kralja Petra o planovima jugoslovenske vlade o nastavku ratovanja protiv Sila Osovine sa savezničkih teritorija na Bliskom Istoku. U jednom momentu, kako nas sam kralj obaveštava u svojim memoarima, kada je uvideo da ga britanski državnik ne prati sa naročitom pažnjom, Petar je zaćutao, da bi nakon izvesnog vremena začuo glas, u mislima „odsutnog“ Čerčila, kako mu se obraća rečima: „Da li se dosađuješ, moj dečače?!“. Kada je došlo do promene britanskog i savezničkog odnosa prema pokretu Draže Mihailovića, odnosno u vreme davanja pune podrške partizanskom pokretu Josipa Broza, kralj je odmah uvideo da se sudbina njegovog prestola i monarhije odlučuje na marginama zakulisnih preplitanja interesa velikih sila u gigantskoj borbi čovečanstva protiv fašističke pošasti. Uzaludni su bili njegovi i napori jugoslovenskih emigrantskih vlada preduzimanih u pravcu učvršćivanja podrške savezničkih sila jugoslovenskoj kruni i njenim vojnim snagama koje su se borile protiv fašizma u Otadžbini, ali i van iste. Na taj način, osujećeni su i planovi kralja Petra da se na bazi dobrovoljnosti izvrši mobilizacija vojnosposobnih lica unutar brojne jugoslovenske populacije u dijaspori, koja je živela na širokim prostranstvima od Australije, preko SAD-a i Kanade, kako bi se pomenuta potencijalna vojna sila, slično preduzetim naporima u Prvom svetskom ratu, iskoristila u ratu za oslobođenje Jugoslavije. Naprotiv, proporcionalno porastu podrške Brozovom pokretu, opadala je saveznička podrška kralju Petru i snagama jugoslovenskog otpora pod komandom Draže Mihailovića. Prevashodni plan Vinstona Čerčila bio je da se buduća, slobodna Jugoslavija preuredi na bazi sporazuma između emigranskih političkih krugova i revolucionarnih organa vlasti Josipa Broza, jer je u Londonu vladalo uverenje da bi na pomenuti način bila osujećena mogućnost uspostavljanja apsolutne dominacije sovjetskih interesa na Balkanu.

U pomenutom smislu, moramo posmatrati i famozni poziv kralja Petra II svim snagama otpora u Jugoslaviji iz septembra 1944. godine, kada je vladar pozvao antifašiste Jugoslavije da se podvrgnu komandi maršala Tita. Na prvom mestu, moramo da imamo na umu da je ovaj potez kralja Petra bio iznuđen višemesečnim pritiscima i pretnjama koje su poticale iz britanskih vojnoobaveštajnih i bezbednosno-političkih krugova, a posebno od Vinstona Čerčila, lično. Takođe, kralj ni na koji način nije u tom proglasu osudio Dragoljuba Mihailovića, iako je nekoliko dana ranije potpisao, opet iznuđeni ukaz o njegovoj smeni sa položaja načelnika Štaba Vrhovne komande JVUO. Sam kralj je u narednom periodu pokušavao, doduše bezuspešno, da pomogne Jugoslovenskoj vojsci u Otadžbini, ali moramo da razumemo njegov nezavidan, bolje da kažemo, bezizlazan položaj u nedokučivim političkim planovima britanske spoljne politike koja nije mnogo marila za budućnost dinastije Karađorđević i same Jugoslavije u kojoj je uspostavljan diktatorski komunistički režim Josipa Broza. Jednostavno, Britanija je gajila nadu da će biti u prilici da održi svojevrsni nadzor nad režimom Josipa Broza, gde bi njen spoljnopolitički doprinos uništenju monarhije i jugoslovenskog građanskog društva i poretka u celini, predstavljao savršen ustupak interesima komunističkih vlasti u zemlji. Pomenute vlasti, veoma rezolutno su, još od Drugog zasedanja Antifašističkog veća narodnog oslobođenja Jugoslavije u Jajcu 1943. godine, stajale na stanovištu da se kralju Petru, njegovoj porodici i saradnicima onemogući svaki uticaj na političke prilike u državi, pa čak i da im se zabrani povratak u istu. Navedenim namerama je služio i Sporazum Tito-Šubašić koji se već nakon postizanja i kraljevog pristanka na isti u martu 1945. godine, pokazao kao velika prevara. Na osnovu pomenutog sporazuma, kralj Petar je svoja ovlašćenja preneo na Namesništvo (Ante Mandić, Srđan Budisavljević i Dušan Sernec) koje je imalo zadatak da vrši kraljevsku vlast u oslobođenoj Jugoslaviji sve do konačnog definisanja oblika vladavine, a nakon sprovedenih izbora za Ustavotvornu skupštinu na slobodnim i demokratskim izborima. Međutim, već od početka pokazalo se da Namesništvo ne ostvaruje bilo koji uticaj na političke prilike u zemlji, te da je u Jugoslaviji zaveden „gvozdeni režim“ kominističke diktature Josipa Broza Tita. U avgustu iste godine kralj je opozvao članove Namesništva i saopštio da preuzima svoja ustavna i demokratska ovlašćenja. Dakle, poslednji jugoslovenski vladalac nikada nije abdicirao. Na taj način možemo pred sudom istorije da razvrgnemo i poslednji segment spleta laži iznesenih u postratnoj komunističkoj istoriografiji o biografiji kralja Petra. Nažalost, sve je bilo uzalud.

Kralj Petar Drugi zbačen je sa prestola odlukom jugoslovenske Ustavotvorne skupštine 29. novembra 1945. godine, a dve godine kasnije, zajedno sa drugim članovima porodice proglašen je ratnim zločincem i narodnim neprijateljem. Dinastiji Karađorđević konfiskovana je sva imovina, a njenim članovima bio je zabranjen povratak u Jugoslaviju. Od 1944. godine kralj je bio oženjen grčkom princezom Aleksandrom, a u tom braku 1945. godine rođeno je njihovo jedino dete, prestolonaslednik Aleksandar II Karađorđević. Čak i sklapanje braka kralja Petra u uslovima rata i izbeglištva, a od strane njegovih protivnika, ali i saveznika oglašeno je kao čin neprijateljstva i nemorala. Međutim, kralj se na dati korak odlučio samo iz razloga namere da obezbedi kontinuitet dinastije u uslovima rata, zbog toga što je upravo u datom periodu nameravao da se sa manjim brojem pripadnika Jugoslovenske vojske van Otadžbine vrati u zemlju i stavi na čelo borbe protiv okupatora. Nakon rata, bezuspešo je ukazivao na strahote komunističke diktature u Jugoslaviji. Živeo je u Velikoj Britaniji, a potom u Francuskoj, gde je, od više nego skromnih nasledničkih sredstava kupio kuću (u okolini Pariza), da bi u istoj provodio vreme u društvu porodice sve do sredine pedesetih godina, od kada je sve češće boravio u Sjedinjenim Američkim Državama. Sve vreme izbeglištva pokušavao je da pomiri i objedini brojne, u prvom redu srpske, organizacije iseljenika u dijaspori. Neko vreme, bio je čest gost, doduše u nezvaničnom statusu, američkih predsednika, ali „svetska politika“ ga je lagano „potiskivala u stranu“. Ophrvan bračnim, finansijskim, političkim i zdravstvenim problemima, kralj Petar II Karađorđević preminuo je u Opštoj bolnici u Denveru 3. novembra 1970. godine u 47. godini života. Bitku za život izgubio je u neuspešnom procesu lečenja dijabetisa i hroničnog oboljenja jetre. Prema sopstvenoj želji, prvobitno je bio sahranjen u manastiru Svetog Save u Libertivilu, u američkoj državi Ilinois. U organizaciji državnih organa Republike Srbije, njegovi zemni ostaci, zajedno sa zemnim ostacima drugih članova Petrove uže porodice, dostojno su sahranjeni 2013. godine u kripti mauzoleja dinastije Karađorđević u Crkvi Svetog Đorđa na Oplencu. Pravosnažnom presudom, nadležni sud je kralja Petra posmrtno rehabilitovao 2015. godine. Međutim, sud nema nadležnost niti moć da rehabilituje oskrnavljeno sećanje srpskog naroda na kralja Petra, blaženog spomena. Tu „presudu“, svi mi moramo da potražimo u sopstvenim srcima, ne bi li na taj način okajali veliki greh prema ličnosti koje možda i nismo bili dostojni.