Srpska Vojvodina i politika Đorđa Stratimirovića

Tribina „Srpska Vojvodina i politika Đorđa Stratimirovića” održana je u utorak 27. marta u Klubu „Tribina mladih” Kulturnog centra Novog Sada. Autor i predavač bio je dr Miloš Savin, istoričar.

Jedna od ključnih ličnosti za formiranje Srpske Vojvodine nesumnjivo je bio Đorđe Stratimirović (1822–1908), plemić iz Kulpina. Poput priče o Srpskoj Vojvodini, ni lik Đorđa Stratimirovića nije potpuno istoriografski rekonstruisan i razjašnjen. Šira javnost je uglavnom upoznata sa njegovim učešćem u srpskom pokretu u Vojvodini od 1848. do 1849. godine, kada je proglašena Srpska Vojvodina.

– Po predanju, porodica Stratimirović potiče iz Hercegovine. Nakon preseljenja na područje današnje Vojvodine, austrijska carica Marija Terezija dodelila je ovoj porodici plemićku titulu, te mesto Kulpin sa 10.000 jutara obradive zemlje – objasnio je Savin.

Od malih nogu, Đorđe je usmeravan ka vojnoj karijeri, koja je predstavljala odskočnu dasku za srpske plemiće u Austrijskom carstvu. U Titelu je pohađao kadetsku školu koja je svršene niže gimnazijalce pripremala za vojnu inženjersku akademiju u Beču, gde je Đorđe i dospeo 1837. godine. Potom je  proizveden u čin potporučnika, te je kao oficir austrijske vojske otišao u Italiju. Već 1843. godine napustio je vojsku i došao je u Novi Sad, a potom u Kulpin.

 Savin je, zatim,  podsetio da je u Sremskim Karlovcima, od 13. do 15. maja 1848. godine, održana Majska skupština, na kojoj je proglašena Srpska Vojvodina. Mitropolit Josif Rajačić proglašen je za patrijarha, a za vojvodu je izabran pukovnik iz Ogulinske regimente, iskusni carski vojnik, Stevan Šupljikac.

– Skupština je proglasila ravnopravni, politički savez Vojvodine sa Hrvatskom, priznavši da je Srem deo Vojvodine. Izabran je Glavni odbor, čijim radom je dominirao Stratimirović – rekao je Savin.

Kako je dalje objasnio autor tribine, u vreme ukidanja Srpske Vojvodine 1860. godine Stratimirović je dao sve od sebe da sačuva Vojvodinu, ali i da bude proglašen za srpskog vojvodu.

Stratimirović se 1877. godine iz Novog Sada preselio u Beč, gde je živeo do smrti, 1908. godine. On se i posle definitivnog napuštanja Vojvodine, pa sve do 1899. godine, bavio politikom i misijama razne vrste. Ne postoje istorijski dokumenti niti priče koji mogu da opovrgnu tezu da je Stratimirović sprečio austrijsku intervenciju u Srbiji 50-ih godina 19. veka.