Predavanje dr Borisa Stojkovskog „Car Jovan Nenad – između istorije i legendeˮ (11. 7. 2022) možete pogledati na našem Jutjub kanalu.
Čoveka s kojim je rame uz rame ratovao epski junak Rajko vojvoda, koji je na prevaru dekapitiran dva puta – najpre 1527. a potom i 1941. kada su hortijevske trupe obezglavile njegovu statuu u Subotici, koji se kao car DŽon našao u filmu „Cat people“ iz 1942. godine i brojnim književnim delima, dr Boris Stojkovski predstavlja kao dominantnu figuru jednog vremena, strah i trepet svih svojih neprijatelja. Iako je o liku i delu cara Jovana Nenada bilo reči i na ranijim tribinama, važno je iznova govoriti o ličnostima koje javnost ume da percepira na način drugačiji od onog koji se poklapa sa zvaničnim istoriografskim izvorima. Dr Stojkovski napominje da je car Jovan Nenad, koji je „u jednom trenutku uzdrmao čitavu srednju Evropu i o kom se čulo do Engleske i Španije“, jedan od retkih o kojima se tako malo zna a ostavio je nemerljiv trag. Budući da se o liku i delu ovog čoveka koji je sa svojom grupacijom predstavljao važan vojno-politički činilac zna samo u periodu koji se poklapao sa poslednjih jedanaest meseci njegovog života, nepoznanice su uticale na to da on postane plod raznih fantazija i priča koje nisu istoriografski potvrđene.
Percepcija cara Jovana Nenada umnogome je zavisila i od epohe u kojoj se o njemu govorilo, pa dr Stojkovski kao paradigmatski izdvaja 19. vek kada su pregnuća ovog borca predstavljena kao ilegalna, spletkaroška i razbojnička. Brojni su istorijski izvori prvog reda koji su pohranjeni u arhivima širom Evrope, a u kojima je car Jovan Nenad bio predmet istraživanja mnogih inostranih hroničara. Najverovatnije vojničkog porekla, Jovan Nenad bio je harizmatičan lider, pomalo mističan – u skladu sa epohom u kojoj je delovao. Smatra se da je nadimak „Crni čovek“, često pominjan u istorijskim izvorima, dobio zbog tamnijeg tena ili neke oznake na telu. Dr Stojkovski mapira kretanja i bitke njegove skupine, objašnjavajući položaje koje su zauzimali i protivnike sa kojima su se sukobljavali u želji da neutrališu neprijateljski faktor.
Ostavi komentar