Politička razmimoilaženja Đorđa Stratimirovića sa pokretom Svetozara Miletića

Tribina „Politička razmimoilaženja Đorđa Stratimirovića sa pokretom Svetozara Miletića”, održana je u petak, 13. aprila u Klubu „Tribina mladih” Kulturnog centra Novog Sada. Autor i predavač bio je dr Miloš Savin, istoričar.

Savin je na početku podsetio da se politički putevi Đorđa Stratimirovića(Novi Sad, 1822 — Beč, 1908), koji je bio  komandant srpske vojske 1848. godine, prvi put ukrštaju sa putevima narodnog tribuna Svetozara Miletića revolucionarne 1848. godine. Po ukidanju Srpske Vojvodine, na Blagoveštenskom saboru 1861. godine, Miletić je predvodio glasnu liberalnu manjinu, a Stratimirović je bio jedna od ključnih ličnosti konzervativne većine.

Savin je podsetio i da je Stratimirović na intervenciju patrijarha Josifa Rajačića ostao bez zasluženog generalskog čina i Ordena Marije Terezije za učešće u revoluciji 1848. godine.

Potom se u austrijskim krugovima pročulo da Stratimirović formira zavereničko demokratsko srpsko udruženje čiji je cilj saradnja sa Mađarima i proglašenje republike na teritoriji Habzburškog carstva. Imao je ambiciju da postane srpski vojvoda, a bio je na glasu kao najopasniji slovenski element u carstvu Habzburgovaca. Međutim, novi car Franjo Josif primio je Stratimirovića pod svoje okrilje.

U nastavku, Savin je rekao da su savremenici Stratimirovića okarakterisali kao ličnost koja je neumereno bila sklona raskošnom životu. S druge strane, činjenica je da nije bilo u to vreme Srba koji su se mogli pohvaliti prijemom na carskom dvoru u svako doba, kao što je to mogao Stratimirović.

Zastupao je austrofilsku liniju, zalažući se za neku vrstu slovensko-austrijske nagodbe prema kojoj bi Srbi na Balkanu bili oslonac Austriji.

Posle 1861. godine Stratimirović u Beču i u Novom Sadu putem štampe izražava svoje ideje dosta bliske onima koje je razvijao Miletić tezom: „Mi smo i Srbi i građani”. Na izborima za Ugarski sabor 1865. godine Stratimirović je ostvario taktički savez sa Miletićevim liberalnim pokretom. Dobijaju 12 odsto glasova, što je najveća zastupljenost Srba u Saboru. Do zauzimanja suprotnih polova došlo je 1872. godine kada je Stratimirović izneo svoj politički program, konkurentan Bečkerečkom programu Srpske narodne slobodoumne stranke.