U okviru ciklusa Razgovori o geopolitici, tribina „Novi hladni rat” održana je u ponedeljak, 11. juna u Klubu „Tribina mladih” Kulturnog centra Novog Sada. Autor i predavač bio je Milorad Vukašinović, novinar i publicista.
Vukašinović je na početku predavanja podsetio da je Hladni rat bilo razdoblje u razvoju međunarodnih odnosa koje je nastalo odmah po završetku Drugog svetskog rata i trajalo je do pada Berlinskog zida, odnosno do raspuštanja Sovjetskog Saveza 25. decembra 1991. godine.
Sam termin se vezuje za velikog britanskog političara Vinstona Čerčila koji je 1946. godine u SAD-u održao svoj čuveni govor u kojem je pozvao Zapad da se ujedini u borbi protiv komunizma, u vojnom i političkom smislu.
Godine 1949. formiran je NATO, a kao odgovor na to, 1955. godine, oformljen je Varšavski pakt i na taj način je stvorena vojno-politička scena za odvijanje Hladnog rata.
– Nema nikakve dileme da su SAD bile supersila koja je pokrenula Hladni rat. Razlog za to leži prvenstveno u nezadovoljstvu određenih korporativnih krugova u Americi ishodom Drugog svetskog rata, zapravo, geopolitičkim posledicama tog rata – objasnio je Vukašinović.
Još u vreme trajanja ratnih sukoba 1942. godine, ti isti korporativni krugovi su preko laboratorije američke spoljne politike (saveta za spoljne poslove) finansirali veliku studiju o ratu i miru koja je suštinski bila posvećena posleratnom razgraničenju Evrope.
Osnovna ideja bila je da države od Baltika, zaključno sa Jadranom, budu vojno-politički neutralne i da se objedine u neku vrstu istočnoevropske federacije koja bi bila kopnena brana povezivanju Nemaca i Rusa, a s druge strane bila bi pod posebnom kontrolom Angloamerikanaca.
Trijumf Crvene armije na kraju Drugog svetskog rata, međutim, urušio je te planove, pa se pristupilo objedinjavanju zapadne zajednice na novim osnovama – formiran je NATO.
Ono što je donedavno bila tabu tema jesu duboke podele unutar samih sovjetskih vojnih i političkih struktura povodom teme Hladnog rata i geopolitičkog položaja SSSR-a. Izgleda da ni Staljin nije bio prezadovoljan ishodom rata.
Završetak Hladnog rata, uloga Gorbačova, sve te „plišane revolucije” u Evropi, svesno su organizovan haos iza kojeg nisu stajale zapadne obaveštajne službe, nego sovjetske. Osnovna posledica svih tih tektonskih promena bilo je ujedinjenje Nemačke. Time se ponovo otvorilo pitanje kontrole nad Istočnom Evropom.
Vukašinović je na kraju naglasio da je proces razbijanja SFRJ nemoguće razumeti bez ozbiljne multidisciplinarne analize onoga što se dešavalo na evropskom kontinentu od 1991. do danas.
– U toku je iscrtavanje nove karte Balkana gde su Slovenija i Hrvatska deo zapadne interesne sfere, a prostor Zapadnog Balkana, u čijem je središtu Srbija i koji obuhvata i područje Makedonije, Crne Gore i BiH, u geopolitičkom smislu, predstavlja neku vrstu „sive zone” – zaključio je autor tribine.
Ostavi komentar