Izložba Nenada Balte „MONUMENTALNI RAM ZA HIEROS GAMOS” biće otvorena u utorak 21. septembra u klubu „Tribina mladih” Kulturnog centra Novog Sada. Uz propisane mere zaštite moći će da se pogleda do ponedeljka 4. oktobra.

O izložbi Nenada Balte „MONUMENTALNI RAM ZA HIEROS GAMOS”

Sunce i Mjesec u svojoj poistovjećenoj suprotnosti, i istinskim svjetlom prepunim magičnih i neobjašnjivih životnih bogatstava, postali su mogući inicijalni i energetski lajtmotiv priče o njihovom vjenčanju i stavljanju u monumetalni ram, onakav kakav je darovito promislio Nenad Balta.

Najnovija umjetnost danas svoje pulsativne moći iskazuje nedvosmisleno u kreativnim i intelektualnim intervencijama autora, a njihova promišljanja su nerijetko uobličena u cikluse i konceptualna osjetljiva tkanja, koja u okviru vlastitog intimizma zgusnuto predočavaju formiranu ili tek nadolazeću  vrijednost umjetničke darovitosti.

Problematika „otvaranja“ zatvorenosti slike  (u ovom slučaju grafičkog lista), sasvim je nesputano i veoma hrabro provocirala autora da u vremenskoj priči, koja stalno pulsira na opozitnim polovima: vremeno – bezvremeno, crno – bijelo, otvoreno – zatvoreno, dekorativno – svedeno, racionalno – filozofično, uvede posmatrača u kompleksnu igru misli i akcije, i stavi ga u okvir koji je kreirao Nenad Balta.

Jedinstvo kontinuiteta je ovdje postignuto serijalom okvira (goblenskih ramova) koje je autor vlastitom intervencijom i fizičkim gestom preveo u vizuru umjetnosti multioriginala, te tako postavio i oplođeni vizuelni okvir u kojem se prividno jednostavan motiv koristi samo kao povod za mnogo složeniju akciju, koja u konačnici svjedoči o relativnosti vremena, i pomijera naše estetičke i ustaljene životne poglede.

Nenad Balta se ovim ciklusom bavi traganjem za neulovljenim stanjima svega onoga što stoji „unutar i izvan slike“, često zalazeći u lunarnu temporalnost, koja vlastiti umjetnički legalitet koristi da bi inovirala tradicionalne moći grafike, i uvela je jednim svojim dijelom u kompleksno polje intermedijalne umjetnosti.

Svjesno i lucidno se umjetnik poigrava i koketira sa etiketom kiča (metaforiranom ovdje u formi goblenskih ramova), i odjednom snagom umjetničkog invidualizma suprostavlja logiku očekivanog, te „zarobljava“ posmatrača u okvir svojih ramova gdje se bjelina i tama, one koje je i Maljevič tako maestralno definisao, prevode iz sfere realnog u onu izvan doživljajnosti.

Puritanska askeza koja je uspostavljena pojavom minimalističke umjetnosti, u slučaju stvaralaštva umjetnika kakav je Nenad Balta, ovim ciklusom je skoro nevjerovatno usklađena sa baroknim bogatstvom deskriptivne lirike i art-nuevske senzibilnosti, te svaki ram koji je matematički disciplinovan i znakovno groteskan, manifestno suprostavlja svom paru u igri „vjenčanja Sunca i Mjeseca“.

Prividno sažeti iskaz može prevariti neupućene konzumente, u smislu mogućeg tumačenja da je u pitanju samo mehaničko prenošenje jedne stabilne matrice, što samo po sebi zahtijeva ponovni ulazak u iščitavanje Baltinih radova, i tek nakon ozbiljnije analize materijalnih aspekata njegovog ciklusa ramova, može da se govori o jednoj sofisticiranoj personalnoj sintezi monohromatskih misaonih promišljanja o životu i umjetnosti.

Jasnim odabirom motiva umjetnik svjesno računa na istorijski simbolizam u kojem su  zavodljivo vladali (opozitno današnjem ukusu), neki drugi estetički standardi, te tako svoje radove kontekstualno (kroz sferu deskripcije), metaforično približava sasvim savremenom diskursu umjetničke temporalnosti, gdje sve ono što je vidljivo i nevidljivo procesualno prevodi  iz sfere klasičnog repertoara u sferu savremenog iskaza.

Momenti koji su naveli umjetnika da uobliči ovaj ciklus grafičkih listova su jasno i promišljeno odredili sam tok nastanka ove priče, te se ovdje ne može govoriti o nekoj spontanoj ili slučajnoj akciji dolaska do finalnih rješenja, već je više u pitanju jedna stroga procesualnost, uz dobro poznavanje grafičkih tehnoloških mogućnosti.

Nenad Balta je koristeći klasične likovne medijume u domenu umjetnosti multioriginala, zahvaljujući dobro izgrađenim temeljima tehničke kultivisanosti, vizuelno razradio (po jednom obrascu koji naizgled minimalno varira) bogat svijet osavremenjenog pogleda na prošlost, sadašnjost i budućnost.

Ram postaje primaran u svakom smislu, a onda iznenađuje „akcija“ umjetnika da unutar rama postavi umjesto slike „univerzalno crnilo“ te na taj način formira ogledalo današnjice, u kojem se dinamično smjenjuju posmatrači njegovih ramova, a sama slika postaje vanvremena i sa nje se skida svako vremenski-fizičko ograničenje.

U bijeloj unutrašnjosti ramova je počinulo Sunce i dan koji ciklično smjenjuje Mjesec i noć, sa crnih ploha Baltinih ramova.

Oni su voljom umjetnika mistično vjenčani u prostorima koji su izjednačili umjetnost i samo postojanje… jednostavno RAM i u njemu  život.

                           dr Siniša Vidaković

BIOGRAFIJA

Nenad Balta, rođen 4. 2. 1995. godine u Banjoj Luci. Diplomirao 2019. na Akademiji umjetnosti Univerziteta u Banjoj Luci, smjer Grafika u klasi profesorice Gorice Miletić Omčikus.
Diplomirani likovni umjetnik, grafičar, profesor likovne kulture.

Nagrade i pohvale:
2013. Ogranak Vukove zadužbine u Čačku dodeljuje prvo mjesto na likovnom konkursu učesnika iz Moravičkog okruga i Ogranaka iz Srbije, Republike Srpske i Crne Gore.
2013. osvojeno treće mjesto na konkursu za najbolje likovne radove na temu „Stradanje i sjećanje na nevine žrtve u koncentracionom logoru Jasenovac“ JU Spomen–područje Donja Gradina.
2013. Ogranak Vukove zadužbine u Nišu dodeljuje zahvalnicu za učešće na konkursu povodom dana rođenja Vuka Karadžića.
2015. Pohvala Akademije umjetnosti za ostvarene rezultate u oblasti grafike.
2016. Pohvala Akademije umjetnosti za ostvarene rezultate u oblasti grafike.
2018. Nagrada Muzeja Kozare u Prijedoru za rad iz oblasti grafike.
2018. Nagrada kulturnog centra UDAS i dodjeljivanje samostalne izložbe u sklopu manifestacije jesen grafike.

Grupne izložbe:
2017. grupna izložba „Renault 25“ u Art klubu.
2017. izložba radova studenata Akademije umjetnosti Univerziteta u Banjoj Luci „Matica“ u izložbenom salonu Dječjeg pozorišta Republike Srpske.
2017. izložba Grafika studenata Akademije Likovnih Umjetnosti Trebinje i Akademije umjetnosti Univerziteta u Banjoj Luci, „Galerija 96“, Prijedor.
2018. učesnik izložbe radova Grafičkog bijenala mladih BIH, Bosanski kulturni centar, Sarajevo.
2018. izložba „Grafičko bijenale mladih BIH“ Kulturni Centar Banski dvor, Banja Luka.
2018. učesnik izložbe radova 6. Međunarodnog konkursa radova malog formata Udruženja nezavisnih umjetnika Novi Sad, galerija KC Mladost, Futog 2018. godine.
2018. učesnik drugog Međunarodnog bijenala radova na papiru Prijedor.
2018. učesnik na Majskoj izložbi grafika galerija Grafičkog kolektiva Beograd.
2019. učesnik na grupnoj izložbi u okvru projekta „Dosije Umetnik“ Beograd.
2019. učesnik na šestom po redu NOA festu  na temu  „Mlada grafika – autorski pristup grafičkom mediju“, Likovni salon KC Novog Sada.
2019. učesnik 13. Međunarodnog bijenala savremene gravure „Iosif Iser“, Rumunija.

Samostalne izložbe:
2018. samostalna izložba grafika u Narodnoj skupštini Republike Srpske, Banja Luka.
2018. samostalna izložba grafika pod nazivom „Trenutak u okviru“, Kulturni centar Udas.
2018. samostalna izložba grafika pod nazivom „Trenutak u okviru“, Galerija JU „Centar za kulturu i obrazovanje“, Laktaši.
2019. samostalna izložba grafika pod nazivom „Trenutak u okviru“, JU Kulturni centar Gradiška.
2019. samostalna izložba grafika pod nazivom „Trenutak u okviru“, Dosije Umetnik Art-kafe Tuluz Lotrek, Beograd.

2019. samostalna izložba grafika pod nazivom „Trenutak u okviru“, Memorijalna galerija „Dušan Starčević“, Smederevska Palanka.
2019. samostalna izložba grafika pod nazivom „Trenutak u okviru“, Caffe Yoko, Banja Luka.
2020. samostalna izložba grafika pod nazivom „Trenutak u okviru“, Galerija Meander, Kulturni centar Apatin.